By SAOPŠTENJE ZA JAVNOST
“Istina neće ćutati: Svedočanstvo o zločinima u SPC predato Vaseljenskom patrijarhu”
Kao svedok zločina unutar Srpske pravoslavne crkve (SPC), međunarodni hrišćanski aktivista i generalni sekretar organizacije Savez Kršćana Hrvatske, ovih dana sam u Grčkoj i Turskoj obavio niz sastanaka sa istaknutim ličnostima iz javnog, političkog, medijskog i verskog života. Tema tih susreta bila je: sistematsko prikrivanje seksualnog zlostavljanja i drugih teških krivičnih dela u SPC – uz direktnu podršku države Srbije.
Na sastancima sam detaljno izneo podatke o raširenoj mreži prikrivanja, u kojoj se SPC ponaša kao zaštićena kriminalna struktura, dok državni aparati Srbije deluju kao njen štit – negirajući zločine, proglašavajući žrtve “stranim plaćenicima” i “neprijateljima ustavnog poretka”, i time dodatno traumatizujući preživele.
Predstavio sam podatke o registru lica povezanih sa pedofilijom unutar verskih organizacija pravoslavne orijentacije, s posebnim fokusom na SPC. Broj žrtava je alarmantan. Njihova tišina je plod straha, pretnji i institucionalnog nasilja koje ova Crkva sprovodi nad sopstvenim vernicima.
Takođe sam informisao međunarodne partnere o otvorenoj istrazi Tužilaštva i Interpola u vezi sa ubistvom deteta u jednom manastiru SPC, što je deo šireg slučaja organizovane pedofilije unutar crkvenih institucija. Istraga je u toku, a u narednim mesecima očekujemo dodatne pomake.
U Istanbulu, zahvaljujući pomoći više uglednih ličnosti, predato je pismo Vaseljenskom patrijarhu, u kojem se detaljno iznosi teško stanje pravoslavnih vernika na Balkanu i traži se hitna reakcija Vaseljenske patrijaršije. Pismo je moralni apel, teološko upozorenje i humanitarni vapaj — u ime dece, porodica, vernika, i onih koji još veruju da Crkva može biti prostor nade, a ne nasilja.
U pismu poručujemo:
Upozoravamo da je SPC, ukorenjena u svetosavskoj ideologiji i povezana s političko-obaveštajnim strukturama, postala direktna produžena ruka ruske genocidne politike na Balkanu. U tom svojstvu guši svaki pokušaj unutrašnje reforme i odgovornosti. Nasilje se sprovodi u ime vere, a institucija koja bi trebalo da leči — postala je izvor duhovnog, telesnog i moralnog razaranja.
U tom kontekstu, zatražili smo da Vaseljenska patrijaršija preduzme konkretne korake, uključujući:
- Formiranje nezavisnog tela za obradu prijava seksualnog nasilja, uz učešće preživelih i stručnjaka.
- Objavljivanje javnog registra optuženih i osuđenih lica iz sveštenstva.
- Obaveznu edukaciju klera o traumi, prevenciji i etici.
- Podršku osnivanju alternativnih i obnovi verskih organizacija koje su nepravedno utopljene u monstruozni konstrukt SPC, a koje su istorijski, kulturno i duhovno činile okosnicu autentične duhovnosti naroda Balkana — uključujući obnovu nacionalnih pravoslavnih crkava u Hrvatskoj, Crnoj Gori, Bosni i Hercegovini, Severnoj Makedoniji i drugim zemljama gde SPC deluje kao verski hegemon. Potrebno je omogućiti slobodu verskog izraza i autonomiju zajednicama koje su nasilno asimilovane.
- Javno izvinjenje i reparaciju žrtvama.
- Ekumensku saradnju s crkvama koje su već prošle kroz slične krize.
U svetlu ovih okolnosti, predstoji mi i sastanak sa Vaseljenskim patrijarhom, kome ću lično predati dokaze i predlog da se manastir Hilandar stavi pod neposredno staranje Vaseljenske patrijaršije.
Pozivamo međunarodnu zajednicu, sveštenike koji se protive nasilju, i savest svakog hrišćanina – da ne ćute.
Jer tamo gde institucije zataje, i gde crkveni vrh štiti počinioce, na svakom je od nas da bude glas istine. Hristos je govorio:
“Što učiniste jednom od ove moje najmanje braće, meni učiniste.” (Matej 25:40)
Danas su ta najmanja braća — zlostavljana deca.
Istina nije neprijatelj Crkve. Ona je njen temelj. Bez nje, ni spasenja nema.
S poštovanjem
Bojan Jovanović
